Ahakoa kei te whakaaroaro koe ki tētahi mahi ake, tō ara mahi wā roa rānei, te mōhio he aha ngā mea e kimihia ana e tētahi kaituku mahi, ā, me pēhea te takatū mō tētahi uiui ngā mea hira e riro mai ai te tūranga e hiahia ana koe.
Te kapetuhi ataata available for Te whiwhi mahi
Huaki
Kati
Kaiuiui ki a Sam: He rawe tō tāhuhu tangata. Kotahi noa te mea rerekē. Ko tō kaitautoko, a ‘Morgan’, he rite tāna tau waea pūkoro ki tāu.
Kainga kāmera: Ka kōruru te rae o te kaiuiui. E kitea ana te āmaimai o Sam. Kātahi ia ka mea ki te whakataruna kei te pai noa iho ia.
A Sam ki te kaiuiui: Nē! Pono?
He oro: Ka katakata a Sam, engari he katakata tahangoi nei.
Kainga kāmera: Ka nanao atu te kaiuiui i tana waea, ka tīmata ki te waea atu.
A Sam ki te kaiuiui: Me pēhea hoki e rite ai? Kei te hē pea tēnā.
He oro: Kei te rangona he waea e tōiriiri ana, e tangi ana.
Kainga kāmera: E pupuri ana te kaiuiui i tana waea, kua hiki te tukemata. Ko Sam, e tanuku ana te korokoro, kei te tīkorikori te waewae, kei te kitea atu tōna āmaimai.
A Sam ki te kāmera: Āe rānei me whakautu e au?
He puoro arotini hihiko
Ngā kupu kei te mata: Kua āmaimai koe i te kimi mahi? Kia mātau ake koe ki TE WHIWHI MAHI.
Kainga kāmera e kite ana: Ka rewa ake te kāri kānapanapa i te mata, mahue mai ana ko te tohu o Te Kete Mā Ngā Tamariki Wehe i te Kura, me te hononga ki tō rātou paetukutuku.
Ngā kupu kei te mata: Te tohu o Te Kete Mā Ngā Tamariki Wehe i te Kura, me school-leavers-toolkit.education.govt.nz
-
Ko ngā pūkenga e kimihia ana e tētahi kaituku mahi
Te take he mea waiwai te whakawhitiwhiti pai me te mahi tahi i roto i tō ara mahi.
-
Ōku pūkenga me ōku kaha
Me pēhea te mōhio ko ēhea kei a koe me ngā mahi ka whai take.
-
Me pēhea taku tuhi i tētahi tāhuhu tangata?
Me māmā te āhua, ā, me whakaatu i ō pūkenga ki tētahi kaituku mahi.
-
Te takatū mō tētahi uiui mahi
Ngā kupu āwhina hei whakarite kei te takatū koe mō te rā nui.
-
Kōwhiria he ara mahi
Te whakaaroaro mō ō pūkenga, uara me te hāngai o tētahi mahi ki tō ao o ia rā.
-
Aku mōtika me ōku kawenga i te mahi
He take hira te mōhio ki ngā ture, whakamatuatanga me te haumaru e pā ana ki tō mahi mō tō pārekareka ki tō mahi.
Ngā kaupapa take
Hōpara haere i ngā wāhanga rerekē kia reri ai koe mō te roanga atu o tō ao akoranga, mahi whaitake, oranga hoki.
-
Tertiary educationMātauranga matua
Me mōhio ki ō kōwhiringa akoranga me te whakangungu i muri i te kura.
-
Moving out of homeTe wehe i te kāinga
He aha hei tūmanako mōu ina whakatau koe ki te kimi i tōu ake wāhi.
-
Government and votingTe kāwanatanga me te pōti
He tauhou koe ki ngā whakahaere take ā-iwi me ngā tōrangapū? Me ako i ngā mea taketake mō te whakauru atu.
-
Money and taxMoni me te tāke
Kia tino pai te tiaki moni, utua ō tāke me te whakatipu i ō moni mai i tēnei rā.
-
Taking care of myself and othersTe tiaki i ahau anō me ētahi atu
Aukatitanga, hauora ā-tōkai, me ētahi atu take e whai pānga ki tō ao o ia rā.